Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka nie jest nieograniczony.
W przypadku spełnienia określonych przesłanek obowiązek ten wygasa bądź też rodzice mogą żądać jego uchylenia lub stosownego zmniejszenia.

Art. 133 § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego wskazuje, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jednocześnie zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 KRO).

Z powyższego wypływają następujące konsekwencje:

  1. zasadniczo ustawodawca nie przewiduje jako przesłanki wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka osiągnięcia przez dziecko określonego wieku;
  2. dziecko uprawnione jest do świadczeń alimentacyjnych niezależnie od tego, czy znajduje się w niedostatku;
  3. małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, rodzice „muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami” (tak: uchwała pełnego składu Izby Cywilnej SN z 9.06.1976 r., III CZP 46/75);
  4. co do zasady sam fakt, że dziecko uzyskuje dochody, nie prowadzi do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, chyba że są to dochody umożliwiające samodzielne funkcjonowanie;
  5. sama hipotetyczna możliwość samodzielnego utrzymania się przez dziecko nie prowadzi automatycznie do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. W szczególności rodzice mają obowiązek zapewnienia dziecku wykształcenia stosownie do jego możliwości i uzdolnień. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletność, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje uzasadnienie w dotychczas osiąganych wynikach (tak: wyrok SN z 24.03.2000 r., I CKN 1538/99);
  6. jeżeli dorosłe dziecko ma wyuczony zawód i możliwości pracy oraz chce kontynuować naukę, rodzice obowiązani są łożyć na jego utrzymanie w miarę swoich materialnych możliwości. Powyższe oznacza, że sąd powinien rozważyć, czy rodziców stać na dalsze utrzymanie dziecka, jeżeli ma ono możliwości zatrudnienia się zgodnie z wyuczonym zawodem (tak: wyrok SN z 10.12.1998 r., I CKN 1104/98);
  7. obowiązek alimentacyjny nie jest związany ze stopniem wykształcenia, w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania, dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych, niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim  (tak: wyrok SN z 14.11.1997 r., III CKN 257/97);
  8. rodziców nie zwalnia z obowiązku alimentacyjnego okoliczność, że dziecko jest faktycznie utrzymywane przez kogoś innego (tak: wyrok SN z 14.01.2000 r., I CKN 1177/99). Oznacza to, że w momencie zawarcia związku małżeńskiego przez dziecko obowiązek alimentacyjny rodziców nie wygasa, niemniej jednak zobowiązanym do alimentacji w pierwszej kolejności będzie małżonek;
  9. otrzymywanie przez dziecko zasiłku dla bezrobotnych może, w zależności od okoliczności sprawy, być podstawą do uznania, że jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie w rozumieniu 133 § 1 KRO. Samo zarejestrowanie się w urzędzie pracy przez pełnoletnie dziecko i rozpoczęcie pobierania zasiłku dla bezrobotnych jest z jego strony przejawem woli samodzielnego utrzymywania się. Sąd orzekający o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego powinien ocenić realność możliwości otrzymania pracy w okresie przed wygaśnięciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych, a także rozważyć, czy kwota zasiłku pozwala na zaspokojenie potrzeb dziecka przynajmniej w takim stopniu, żeby nie pozostawało w niedostatku (tak: uchwała SN z 18.05.1995 r., III CZP 59/95).

W sytuacji gdy powstanie możliwość samodzielnego utrzymania się przez dziecko, rodzice mogą wystąpić z powództwem o ustalenie nieistnienia stosunku alimentacyjnego (o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego).

Ustawodawca stworzył możliwość domagania się przez rodziców uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, czyli dziecka, które ukończyło lat 18 (art. 10 § 1 KC) lub też zawarło wcześniej małżeństwo (art. 10 § 2 KC) jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

W razie zmiany stosunków rodzice mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 KRO) poprzez stosowne zmniejszenie (obniżenie) zakresu obowiązku alimentacyjnego.